Από το 2018, η 4η Μαρτίου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για την Λοίμωξη των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων (International HPV Awareness Day) με πρωτοβουλία της Διεθνούς Εταιρείας για τον Ιό των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων (International Papillomavirus Society).
Γράφει η κυρία Φουντά Χριστίνα
Χειρουργός Γυναικολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ιατρείο Κολποσκόπησης Νοσοκομείου «Μητέρα» Consultant Gynaecologist in Gynaecological Oncology & Colposcopy Lead, Guy’s & St Thomas’ Hospital, London, UK
Γιατί μας ενδιαφέρει ο HPV;
Αυτό συμβαίνει αφενός γιατί η HPV λοίμωξη είναι εξαιρετικά συχνή και αφετέρου γιατί οι υψηλού κινδύνου τύποι του ιού δυνητικά προκαλούν προκαρκινικές βλάβες στο κατώτερο γεννητικό σύστημα, κάποιες από τις οποίες μπορούν να προχωρήσουν σε διηθητικό καρκίνο.
Ποια είναι η εξέλιξη της εμμένουσας HPV λοίμωξης;
Κατά μεγάλη πλειοψηφία, το ανοσοποιητικό σύστημα ελέγχει τη λοίμωξη με επιτυχία καταστέλλοντάς την εντός 2 ετών. Εάν αυτό δεν συμβεί είναι πιθανόν να εμφανιστούν ήπιες (χαμηλόβαθμες) αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας. Οι χαμηλόβαθμες αλλοιώσεις υποστρέφουν αυτόματα σε υψηλό ποσοστό όμως κάποιες πιθανόν να προχωρήσουν σε υψηλόβαθμες βλάβες. Στο στάδιο αυτό συνήθως συζητάμε για θεραπεία της αλλοίωσης (τοπική αφαίρεση). Κάποιες παραμελημένες υψηλόβαθμες αλλοιώσεις προχωρούν σε βάθος χρόνου σε διηθητικό καρκίνωμα. Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την αρχική λοίμωξη μέχρι την εμφάνιση καρκίνου είναι 15+ έτη.
Γιατί να κάνω HPV τεστ;
Το HPV τεστ χρησιμοποιείται πλέον διεθνώς ταυτόχρονα ή αντί του τεστ Παπανικολάου. Οι κατευθυντήριες οδηγίες στην Ελλάδα, συστήνουν τη διενέργειά του μαζί με το τεστ Παπανικολάου σε γυναίκες άνω των 30 ετών. Ο λόγος είναι πως αυξάνει την ευαισθησία του ελέγχου, με άλλα λόγια η χρήση του μειώνει δραματικά τον αριθμό των γυναικών που θα αναπτύξουν καρκίνο λόγω ψευδώς αρνητικού αποτελέσματος.
Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω το σώμα μου να καταστείλει την HPV λοίμωξη;
Οι αφαιρετικές θεραπείες υψηλόβαθμων αλλοιώσεων δεν διαφοροποιούν μακροπρόθεσμα τον κίνδυνο για HPV λοίμωξη. Είναι όμως πιθανό να βοηθήσουν στην βραχυπρόθεσμη καταστολή του μειώνοντας το ιικό φορτίο και υπάρχουν δεδομένα πως ο εμβολιασμός αμέσως μετά τη θεραπεία μειώνει την πιθανότητα υποτροπής.
Διαπιστωμένα, η διακοπή του καπνίσματος διπλασιάζει την πιθανότητα για καταστολή του HPV από το ανοσοποιητικό. Η χρήση προφυλακτικού, η επιτυχής θεραπεία μακροχρόνιων τραχηλικών φλεγμονών όπως η βακτηριακή κολπίτιδα και οι σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις καθώς και η καλή ισορροπία της χλωρίδας του κόλπου έχει επίσης φανεί σε δημοσιευμένες μελέτες να αυξάνει στατιστικά την πιθανότητα καταστολής της ενεργού λοίμωξης.
Θετική συνεισφορά φαίνεται επίσης πως έχουν εξειδικευμένα σκευάσματα που στοχεύουν στην ενδυνάμωση της ανοσολογικής απόκρισης κατά του HPV.